ट्रेडिंग बझ – इन्कम टॅक्स रिटर्न भरल्यानंतर, त्याच्या रिफंडची सर्वाधिक प्रतिक्षा असते. आर्थिक वर्ष 2022-23 साठी रिटर्न भरण्याची वेळ सुरू आहे. पण, परतावा मिळण्यासाठी किती दिवस वाट पाहायची ? किती दिवसांनी कर परतावा (ITR परतावा) प्रक्रिया केली जाते? रिटर्न भरल्यानंतर माझ्या रिफंडचे काय झाले हे कसे जाणून घ्यावे ? हे सर्व प्रश्न अनेकदा करदात्यांच्या हृदयावर आणि मनावर अधिराज्य गाजवतात. आज आम्ही तुम्हाला योग्य उत्तर देऊ की रिटर्न भरल्याबरोबर किती दिवसात रिफंडची प्रक्रिया केली जाते. हे खुद्द सीबीडीटीच्या अध्यक्षांनीच सांगितले आहे.
परतावा येईल की नाही याची माहिती :-
ITR दाखल करण्याची अंतिम तारीख 31 जुलै 2023 आहे. रिटर्नची प्रक्रिया केल्यानंतर (ITR प्रोसेसिंग) कर विभागाला तुमचा दावा बरोबर असल्याचे जाणवते, त्यानंतर त्याची माहिती तुम्हाला एसएमएस आणि ईमेलद्वारे पाठवली जाते. या मेसेजमध्ये विभाग तुमच्या खात्यात परतावा रक्कम म्हणून किती रक्कम येईल हे सांगेल. तसेच तो परतावा क्रम क्रमांक पाठवेल. ही माहिती आयकर कायद्याच्या कलम 143 (1) (आयकर सूचना) अंतर्गत पाठवली आहे.
SBI थेट बँक खात्यात परतावा प्रक्रिया करते :-
स्टेट बँक ऑफ इंडिया (SBI) परताव्याची प्रक्रिया करते. परतावा थेट करदात्याच्या खात्यात जमा केला जातो किंवा त्याच्या पत्त्यावर चेक किंवा डिमांड ड्राफ्ट पाठवला जातो. त्यामुळे आयटीआर भरताना बँकेचे तपशील अचूक दिलेले आहेत याची खात्री करावी. परताव्याची रक्कम या खात्यात येते. बँक खात्याच्या तपशिलांमध्ये काही जुळत नसल्यास, परतावा मिळण्यास विलंब होऊ शकतो. म्हणूनच तुम्ही तुमचे तपशील आधी तपासले पाहिजेत.
आयटीआर रिफंड किती दिवसात येतो ? :-
आयकर रिटर्नची ई-फायलिंग प्रक्रिया पूर्वीपेक्षा खूप वेगवान झाली आहे. यामुळेच रिटर्न योग्य वेळी भरल्यास रिफंड खूप लवकर येतो. सेंट्रल बोर्ड ऑफ डायरेक्ट टॅक्सेसचे (सीबीडीटी) अध्यक्ष नितीन गुप्ता यांच्या म्हणण्यानुसार आयकर रिटर्नप्रमाणेच रिफंडची प्रक्रियाही वाढली आहे. मागील आर्थिक वर्षाचे विवरणपत्र भरल्यानंतर पहिल्या 30 दिवसांत परतावा जारी करण्यात आला. तंत्रज्ञानाच्या वापराने आयकर विवरणपत्राच्या कामाला गती आली आहे.
परतावा (रिफंड) 16 दिवसात येईल :-
CBDT चेअरमनच्या म्हणण्यानुसार, कर परताव्यासाठी लागणारा सरासरी वेळ 2022-23 या आर्थिक वर्षात 16 दिवसांवर आला आहे, जो 2021-22 मध्ये 26 दिवस होता. आयटीआर दाखल केल्यानंतर एका दिवसात प्रक्रिया पूर्ण करण्याच्या बाबतीत चांगला वेग आला आहे. 2021-22 मध्ये हे प्रमाण 21 टक्क्यांवरून 2022-23 मध्ये 42 टक्क्यांपर्यंत वाढले आहे. तंत्रज्ञानाच्या वापराचा संदर्भ देताना ते म्हणाले की, प्राप्तिकर विभागाने 28 जुलै 2022 रोजी एका दिवसात सर्वाधिक 22.94 लाख रिटर्नची प्रक्रिया केली होती. यंदाही असेच काहीसे घडण्याची अपेक्षा आहे.
आयकर परतावा स्थितीचा मागोवा घेण्यासाठी दोन मार्ग आहेत. (तुमचा आयकर परतावा ट्रॅक करा) :-
1. आयकर ई-फायलिंग वेबसाइटवर
2. NSDL वेबसाइटवर TIN
ई-फायलिंग वेबसाइटवर कर परतावा स्थिती तपासा :-
1. सर्वप्रथम www.incometaxindiaefiling.gov.in या वेबसाइटवर जा.
2. पॅन, पासवर्ड आणि कॅप्चा कोड यांसारखे तपशील टाकून तुमच्या खात्यात लॉग इन करा.
3. ‘रिव्ह्यू रिटर्न्स/फॉर्म’ वर क्लिक करा.
4. ड्रॉप डाउन मेनूमधून ‘इन्कम टॅक्स रिटर्न’ निवडा. ज्या मूल्यांकन वर्षासाठी तुम्हाला आयकर परताव्याची स्थिती तपासायची आहे ते निवडा.
5. तुमच्या पोचपावती क्रमांकावर म्हणजेच हायपरलिंकवर क्लिक करा.
6. तुमच्या स्क्रीनवर रिटर्न भरण्याची टाइमलाइन दाखवणारा एक पॉप-अप दिसेल. जसे की तुमचा ITR कधी भरला आणि सत्यापित केला गेला, प्रक्रिया पूर्ण झाल्याची तारीख, परतावा जारी करण्याची तारीख इ.
7. याशिवाय, ते मूल्यांकन वर्ष, स्थिती, अपयशाचे कारण आणि पेमेंटची पद्धत देखील दर्शवेल.
NSDL वेबसाइटवर टिन तपासा :-
आयकर परतावा स्थिती TIN NSDL वेबसाइटवर देखील तपासली जाऊ शकते. परतावा पाठवल्याच्या तारखेपासून 10 दिवसांनी वेबसाइटवर परताव्याची स्थिती दिसून येते. तुम्ही आयकर परताव्याची स्थिती कशी तपासू शकता ते येथे आहे:
1. प्रथम https://tin.tin.nsdl.com/oltas/refundstatuslogin.html वर जा.
2. तुमचा पॅन तपशील भरा.
3. ज्या मूल्यांकन वर्षासाठी तुम्हाला परताव्याची स्थिती तपासायची आहे ते निवडा.
4. कॅप्चा कोड प्रविष्ट करा आणि सबमिट वर क्लिक करा. तुमच्या परताव्याच्या स्थितीवर आधारित तुमच्या स्क्रीनवर एक संदेश दिसेल.