ट्रेडिंग बझ – अदानी गृप आणि अमेरिकन रिसर्च फर्म हिंडेनबर्ग यांच्यातील वाद सध्या चर्चेचा विषय बनला आहे. पण यासोबतच अदानी एंटरप्रायझेसचा FPO ही फोकसमध्ये आहे. हा FPO 20,000 कोटी रुपयांचा आहे. अशा परिस्थितीत, हे समजून घेणे आवश्यक आहे की FPO म्हणजे फॉलो-ऑन पब्लिक ऑफर नक्की म्हणजे काय ? ते IPO पेक्षा वेगळे कसे आहे ? यासोबतच हे देखील जाणून घेतले पाहिजे की कंपन्या FPO का आणतात चला तर मग जाणून घेऊया या सर्व प्रश्नांची उत्तरे..
FPO म्हणजे काय ? :-
FPO द्वारे, कंपनी सार्वजनिक ऑफरवर फॉलो जारी करते. म्हणजे जी कंपनी आधीपासून स्टॉक मार्केटमध्ये सूचीबद्ध आहे, ती गुंतवणूकदारांना नवीन शेअर्स ऑफर करते. हे सध्या बाजारात असलेल्या स्टॉकपेक्षा वेगळे आहेत. हे शेअर्स बहुतेक प्रवर्तकांकडून जारी केले जातात. कंपनीच्या इक्विटी बेसमध्ये विविधता आणण्यासाठी FPO चा वापर केला जातो.
कंपन्या FPO का आणतात ? :-
शेअर बाजारात आणण्यासाठी कंपनी प्रथम IPO आणते. परंतु, एकदा सूचीबद्ध झाल्यानंतर, नवीन शेअर्स जारी करायचे असल्यास, त्या बाबतीत FPO वापरला जातो. भांडवल उभारणी किंवा कर्ज फेडण्याच्या उद्देशाने कंपनी नवीन शेअर्स जारी करते. नवीन शेअर्सच्या माध्यमातून कंपनी बाजारातून भांडवल उभारते आणि नंतर त्याचा गरजेनुसार वापर करते.
IPO आणि FPO फरक :-
कंपन्या त्यांच्या विस्तारासाठी IPO किंवा FPO वापरतात. जेव्हा व्यवसाय वाढवण्यासाठी निधीची आवश्यकता असते तेव्हा कंपन्या IPO किंवा FPO चा अवलंब करतात. हा निधी रोख प्रवाहाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी किंवा व्यवसाय वाढवण्यासाठी वापरला जातो. कंपनीने प्रथमच आपले शेअर्स IPO च्या माध्यमातून बाजारात आणले आहेत. म्हणूनच याला इनिशियल पब्लिक ऑफर (IPO) असे म्हणतात. FPOमध्ये अतिरिक्त शेअर बाजारात आणले जातात. IPO मध्ये शेअर्सच्या विक्रीसाठी एक निश्चित किंमत असते, ज्याला किंमत बँड म्हणतात. कंपनीच्या शेअर्सचा प्राइस बँड आघाडीच्या बँकर्सद्वारे ठरवला जातो. त्याच वेळी, FPOच्या वेळी, शेअर्सची किंमत बँड बाजारात उपस्थित असलेल्या शेअर्सच्या किमतीपेक्षा कमी ठेवली जाते व शेअर्सच्या संख्येनुसारही ते ठरवले जाते. सहसा कंपनी सध्याच्या बाजारभावापेक्षा कमी किमतीत देते.