नोटाबंदीनंतर, जेव्हा नवीन नोटा बाजारात आल्या तेव्हा 2,000 रुपयांच्या नोटेने सर्वाधिक मथळे केले. या गुलाबी रंगाच्या नोटेची सगळ्यांचीच उत्सुकता वाढली होती. अशा नोटा मिळविण्यासाठी सर्वजण सर्व प्रकारचे प्रयत्न करत होते. त्यावेळी एटीएममध्येही नवीन नोटांसाठी वेगळी व्यवस्था करावी लागली. पण आता अचानक 2000 रुपयांच्या नोटा बाजारात क्वचितच दिसत आहेत. बाजारातून या नोटा अचानक गायब होण्यामागचे रहस्य काय आहे ते आम्ही तुम्हाला सविस्तरपणे सांगू…
वास्तविक, सरकारने लोकसभेत सांगितले की 2020-21 या आर्थिक वर्षात 2,000 रुपयांची नवीन नोट छापण्यात आलेली नाही. आरबीआयच्या आकडेवारीनुसार, 2019 मध्ये एक लाख नोटांपैकी 2,000 रुपयांच्या नोटांची संख्या 32910 होती, जी मार्च 2021 पर्यंत 24510 पर्यंत कमी झाली.
त्याच वेळी, एकूण चलनात सुमारे 30 लाख कोटी रुपयांपैकी 2000 रुपयांच्या नोटांचे मूल्य 2019 मध्ये 6 लाख 58 हजार 199 कोटी रुपये होते. जे 2020 मध्ये 4 लाख 90 हजार 195 कोटींवर घसरले.
जाणून घेऊया संपूर्ण प्रकरण :-
31 मार्च 2021 पर्यंत चलनात असलेल्या एकूण नोटांपैकी 2000 आणि 500 रुपयांच्या नोटा 85 टक्के होत्या. त्याच वेळी, 31 मार्च 2020 रोजी हा आकडा 83 टक्के होता.म्हणजेच चलनात असलेल्या 500 च्या नोटांची संख्या वाढली आहे असे मानले जाऊ शकते. याचे एक कारण हे देखील मानले जात आहे की 2000 रुपयांच्या नोटांच्या छोट्या व्यवहारात अनेक अडचणी येत होत्या. त्यामुळे 500 आणि 100 च्या नोटांची संख्या 2,000 रुपयांच्या नोटांपेक्षा जास्त झाली आहे.
एटीएममधून 2000 च्या नोटांचे बॉक्स काढले :-
लोकांना छोट्या व्यवहारांसाठी कोणतीही अडचण येऊ नये म्हणून एटीएम आणि बँकांच्या कॅश खिडक्यांमधून केवळ 500 रुपयांच्या नोटा जास्त मिळत आहेत. एटीएम हळूहळू 2000 च्या नोटेचा बॉक्स 500 च्या नोट बॉक्सने बदलत असल्याचेही सूत्रांचे म्हणणे आहे. एवढेच नाही तर एटीएममध्ये नोटा टाकणाऱ्या कंपन्यांना 2000 रुपयांच्या नोटा कमी दिल्या जात आहेत.