भारतीय गुंतवणूकदारांचे लक्ष अमेरिकेच्या केंद्रीय बँकेच्या म्हणजेच फेडरल रिझर्व्हच्या गुरुवारी होणाऱ्या बैठकीच्या निकालाकडे असेल. मोठ्या घसरणीमुळे आधीच तोटा सहन करत असलेला शेअर बाजार या निर्णयांची आतुरतेने वाट पाहत आहे. वास्तविक, वाढत्या महागाईचा दबाव कमी करण्यासाठी यूएस फेड रिझर्व्ह व्याजदर वाढवू शकते. यासोबतच चालू आर्थिक वर्ष संपल्यानंतर रोख्यांची खरेदीही थांबवू शकते. हा निर्णय घेतल्यास त्याचा परिणाम भारतासह जगभरातील शेअर बाजारांवर होणार आहे. अमेरिकेने रोखे खरेदी बंद करण्याचा निर्णय घेतल्यास तेथील शेअर बाजारात मोठी घसरण होऊ शकते. 2018 मध्ये अशाच निर्णयानंतर डाऊ जॉस तीन महिन्यांत 20 टक्क्यांनी खाली आला. अमेरिकेच्या शेअर बाजाराचा परिणाम जगभरात दिसून येत असल्याने भारतीय गुंतवणूकदारांनाही तोटा सहन करावा लागू शकतो.
व्याजदर वाढले तर काय होईल,
अपेक्षेप्रमाणे, फेड रिझर्व्ह मार्चपर्यंत 0.25 टक्के ते 0.50 टक्के व्याजदर वाढवू शकते, जे सध्या शून्याच्या आसपास आहे. या निर्णयामुळे गृहकर्ज, वाहन कर्ज, क्रेडिट कार्डसह कॉर्पोरेट कर्जही महाग होणार असून कंपन्यांचे उत्पन्न घटणार आहे. लोकांची खर्च करण्याची क्षमताही कमी होईल आणि मंदी पुन्हा जोर धरू शकेल. अमेरिका ही सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था असल्याने त्याचा परिणाम भारतावरही दिसून येईल.
यूएस मार्केट आधीच सावध आहे,
फेड रिझर्व्हच्या संकेतांदरम्यान गुंतवणूकदार आधीच यूएस स्टॉक मार्केटमध्ये सावधगिरी बाळगत आहेत. सोमवारी सुरुवातीच्या व्यवहारात डाऊ जोन्स जवळपास 1,000 अंकांनी घसरला होता. याशिवाय मंगळवारी S&P देखील 1.2 टक्क्यांनी घसरला. जानेवारीमध्येच, S&P 10 टक्क्यांहून अधिक घसरला आहे.
जगभरातील अर्थतज्ज्ञ काय म्हणतात,
– जेपी मॉर्गनचे ग्लोबल इकॉनॉमिस्ट मायकेल हॅन्सन म्हणतात की जर फेडने बाँड होल्डिंग कमी करण्याचा निर्णय घेतला, तर दर महिन्याला सुमारे $100 अब्ज बाँड त्याच्या ताळेबंदातून बाहेर पडतील.
– टीडी सिक्युरिटीजमधील यूएस इंटरेस्ट स्ट्रॅटेजिस्ट गेनाडी गोल्डबर्ग म्हणाले, फेड रिझर्व्हचे प्रमुख पॉवेल यांना वाढत्या महागाईच्या दबावाखाली काही मोठे निर्णय घ्यावे लागतील. यामुळे कर्ज नक्कीच महाग होऊ शकते.
ग्लोबल असेट मॅनेजर पीजीआयएमचे मुख्य अर्थशास्त्रज्ञ अलन गास्क म्हणतात, ग्राहकांच्या किमती 7 टक्क्यांपर्यंत वाढल्या आहेत, परंतु व्याजदर वाढवल्याने पुन्हा मंदीचा धोका निर्माण होऊ शकतो. अत्यंत सावधगिरी बाळगण्याची ही वेळ आहे .
