जर तुम्ही अशा गुंतवणूकदारांपैकी एक असाल ज्यांनी एफडीचा त्यांच्या प्राधान्यक्रमात समावेश केला असेल, तर तुम्ही एफडी करण्यापूर्वी एक गोष्ट समजून घेतली पाहिजे. खरं तर, 5 वर्षांपेक्षा कमी कालावधीच्या FD मधून मिळणारे उत्पन्न करपात्र मानले जाते. मुदत ठेवींवरील व्याजाद्वारे मिळणारे उत्पन्न विहित मर्यादेपेक्षा जास्त असेल तेव्हा त्यातून टीडीएस कापला जातो.
म्हणून, हे टाळण्यासाठी, तुम्हाला FD करताना एक फॉर्म भरण्याचा सल्ला दिला जातो. हे फॉर्म येथे समजून घ्या, जेणेकरून तुम्ही FD मिळवण्याचा विचार करत असाल, तर सुरुवातीलाच हे फॉर्म भरून तुम्ही TDS कपात होण्यापासून रोखू शकता. हे फॉर्म कोणाला भरायचे आहेत आणि टीडीएस कधी कापला जातो हे समजून घ्या?
टीडीएस कधी कापला जातो?
नियमांनुसार, FD वर व्याजाद्वारे मिळणारे उत्पन्न वार्षिक 40,000 रुपयांपेक्षा जास्त असल्यास TDS कापला जातो. ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ही मर्यादा 50,000 रुपये आहे. हा TDS व्यक्तीच्या एकूण उत्पन्नात जोडला जातो आणि त्यानंतर त्याच्यावर स्लॅबनुसार आयकर आकारला जातो. परंतु जर एखाद्या व्यक्तीचे उत्पन्न करपात्र मर्यादेपेक्षा कमी असेल तर त्याला फॉर्म 15G आणि 15H भरून बँकेत जमा करावे लागेल आणि TDS कापून न घेण्याची विनंती करावी लागेल.
फॉर्म 15G कोण भरतो
फॉर्म 15G आणि फॉर्म 15H भरून, व्यक्ती बँकेला सांगते की त्याचे उत्पन्न कराच्या कक्षेत येत नाही. फॉर्म 15G हिंदू अविभक्त कुटुंबातील आणि 60 वर्षांपेक्षा कमी वयाची कोणतीही व्यक्ती भरू शकते. फॉर्म 15G हा आयकर कायदा, 1961 च्या कलम 197A च्या उप-कलम 1 आणि 1(A) अंतर्गत एक घोषणा फॉर्म आहे. याद्वारे बँकेला तुमच्या वार्षिक उत्पन्नाची माहिती मिळते. तुमचे उत्पन्न कराच्या कक्षेत येत नसेल, तर बँक एफडीवर टीडीएस कापत नाही. तुम्ही कराच्या कक्षेत येत नसल्यास, तुम्ही हा फॉर्म भरू शकता.
फॉर्म 15H कोणासाठी उपयुक्त आहे?
फॉर्म 15H 60 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाच्या लोकांसाठी आहे. हे जमा करून ज्येष्ठ नागरिक FD व्याजावर कापलेला TDS थांबवू शकतात. परंतु ज्यांचे करपात्र उत्पन्न शून्य आहे त्यांनीच हा फॉर्म सादर केला आहे. फॉर्म बँकेच्या शाखेत जमा करावा लागेल जिथून पैसे जमा केले जात आहेत. कर्ज, ॲडव्हान्स, डिबेंचर्स, बॉन्ड्स इत्यादींव्यतिरिक्त इतर कोणत्याही स्रोतातून मिळणारे व्याज उत्पन्न 5,000 रुपयांपेक्षा जास्त असल्यास, फॉर्म 15H सबमिट करणे आवश्यक आहे.
प्रथम व्याज भरण्यापूर्वी फॉर्म 15H सबमिट करणे आवश्यक आहे. जरी हे अनिवार्य नाही. पण असे केल्यास बँकेकडून TDS कपात पहिल्यापासूनच थांबवता येईल. जर एखादा ग्राहक हे फॉर्म भरण्यात अयशस्वी झाला, तर तो मूल्यांकन वर्षात आयकर रिटर्नमध्ये टीडीएसचा दावा करू शकतो. अशा परिस्थितीत, तुम्हाला आयकर विभागाकडून परतावा मिळेल.