ट्रेडिंग बझ :- तुम्ही तुमचा प्राप्तिकर रिटर्न (ITR) अजून भरला नसेल, तर तुम्ही तो फार गांभीर्याने भरला पाहिजे. तुम्हाला आर्थिक वर्ष 2021-2022 किंवा मूल्यांकन वर्ष 2022-23 (ITR असेसमेंट वर्ष) साठी आयकर रिटर्न भरायचे असल्यास, 31 डिसेंबर 2022 पूर्वी ते फाइल करा. या कालावधीसाठी देय तारीख 31 जुलै 2022 होती, परंतु नंतर ती 31 डिसेंबर 2022 पर्यंत वाढवण्यात आली. लक्षात ठेवा की तारीख वाढवली गेली असली तरी 31 जुलै ते 31 डिसेंबर दरम्यान ITR भरण्यासाठी तुम्हाला 5,000 रुपये दंड भरावा लागेल. दुसरीकडे, जर तुमचे उत्पन्न कराच्या कक्षेत येत नसेल, म्हणजेच तुमचे करपात्र उत्पन्न 5 लाखांच्या आत असेल, तर तुम्हाला ITR फाइल करण्यासाठी 1,000 रुपये भरावे लागतील. खरेतर, आयकर विभागाच्या कलम 234F नुसार, अशी तरतूद आहे की निर्धारित तारखेपर्यंत विवरणपत्र न भरल्यास, मूल्यांकन वर्षाच्या 31 डिसेंबरला किंवा त्यापूर्वी आयटीआर दाखल करण्यासाठी 5,000 रुपये दंड किंवा 10,000 रुपये दंड आकारला जाईल. इतर कोणत्याही बाबतीत देणे आवश्यक आहे. तसेच, करपात्र उत्पन्न नसल्यास ते 1,000 रुपयांपर्यंत कमी करण्याचा नियम आहे.
जेल कधी होऊ शकते ? :-
हा दंडाचा विषय बनला आहे, परंतु आयटीआर न भरल्यास तुरुंगवास होऊ शकतो. जरी, कर न भरल्यास, तुरुंगवासाची शिक्षा देण्याचा निर्णय अत्यंत टोकाच्या प्रकरणांमध्ये घेतला जातो, परंतु तरीही काही नियम आहेत, जे तुम्हाला माहित असले पाहिजेत. लक्षात ठेवा की कर भरणे आणि ITR भरणे या दोन भिन्न गोष्टी आहेत. जर तुम्ही करपात्र उत्पन्नाच्या कक्षेत येत असाल, तर तुम्ही दरवर्षी तुमचा कर भरला पाहिजे, परंतु तुम्ही तसे करत नसले तरी, तुम्ही आयटीआर दाखल करणे आवश्यक आहे. आयटीआर न भरल्यासही शिक्षेची तरतूद आहे. आयटी कायद्याचे कलम 276CC आयटीआर दाखल करण्यात अयशस्वी झाल्यास किंव्हा जर करदात्याने कलम 139(1) अंतर्गत आयटीआर दाखल केला नाही तर हे कलम लागू आहे. किंवा कलम 142(1)(i), किंवा 148 किंवा 153A अंतर्गत नोटीस पाठवल्यानंतरही तो त्याचा ITR दाखल करत नाही त्यासाठी तुरुंगवासाबद्दल बोलले जाते.
परंतु काही अटी फायदेशीर असू शकतात :-
आयटीआर न भरल्यास तुरुंगवासाची तरतूद असली तरी काही अटी तुम्हाला दिलासा देऊ शकतात. उदाहरणार्थ, जर तुम्ही आयटीआर 139(1) नुसार योग्य वेळेत दाखल केला नसेल, परंतु तुम्हाला खालील दोन परिस्थिती लागू होत असतील, तर तुमच्यावर कारवाई केली जाणार नाही –
(1). जर तुम्ही मूल्यांकन वर्ष संपण्यापूर्वी तुमचे रिटर्न सबमिट केले, किंवा
(2). तुमच्या एकूण उत्पन्नाच्या नियमित मूल्यांकनावर आगाऊ कर आणि TDS कापल्यानंतर तुमचे कर दायित्व रु. 10,000 पेक्षा जास्त नाही.
म्हणजेच, जर तुम्ही मूल्यांकन वर्ष संपण्यापूर्वी तुमचा ITR भरला किंवा तुमच्यावरील थकबाकी कर किंवा कर दायित्व 10,000 रुपयांपेक्षा जास्त नसेल, तर तुम्हाला तुरुंगवासाची शिक्षा होणार नाही. होय, परंतु जर तुम्हाला नोटीस मिळाली असेल किंवा रिटर्न भरले नसेल तर नक्कीच तसे करा आणि नोटीसला उत्तर देखील द्या.